Uwagi do bibliografii
Układ bibliografii:
- Bibliografia podmiotowa (twórczość) – obejmuje m.in. całe utwory (książki, artykuły, rozdziały), fragmenty, przekłady, korespondencję autorstwa Stanisława Vincenza, jego prace redakcyjne, odczyty, wystąpienia, rozmowy, audycje radiowe z jego udziałem i te, w których wykorzystywano jego teksty.
- Bibliografia przedmiotowa (opracowania) – obejmuje m.in. teksty o Stanisławie Vincenzie, jego życiu, twórczości i działalności, opracowania naukowe i popularnonaukowe, teksty prasowe, okolicznościowe, rozmowy, korespondencję adresowaną do pisarza, utwory jemu dedykowane, wspomnienia jemu poświęcone, konferencje, wykłady, odczyty, referaty, audycje radiowe, filmy, wystawy, festiwale dotyczące osoby Stanisława Vincenza, a ponadto teksty poświęcone innym zagadnieniom, ale zawierające uwagi lub wzmianki o nim.
Na bibliografię składają się dwojakiego rodzaju opisy i adnotacje:
- Sporządzone z autopsji.
- Zaczerpnięte z innych źródeł, nie tylko bibliograficznych.
Bibliografia Stanisława Vincenza została opracowana na podstawie następujących źródeł:
I. Podstawowe źródła bibliograficzne (wybór):
- Vincenz Stanisław (ur. 1888). W: Słownik współczesnych pisarzy polskich. Oprac. zespół pod red. Ewy Korzeniewskiej. T. 3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964, s. 405–407. (Bibliografia literatury polskiej Nowy Korbut).
- Vincenz Stanisław. W: Jadwiga Czachowska, Maria Krystyna Maciejewska, Teresa Tyszkiewicz: Literatura polska i teatr w latach II wojny światowej. Bibliografia. Tom II: Hasła osobowe P–Ż. Utwory anonimowe i ulotne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 135–136.
- Vincenz Stanisław. W: Jadwiga Czachowska, Maria Krystyna Maciejewska, Teresa Tyszkiewicz: Literatura polska i teatr w latach II wojny światowej. Bibliografia. Tom III: Hasła rzeczowe – Teatr polski – Literatury obce – Aneks – Indeksy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 218.
- Bibliografia prac o Stanisławie Vincenzie 1921–1987. Oprac. Piotr Nowaczyński. W: Studia o Stanisławie Vincenzie. Red. Piotr Nowaczyński. Lublin–Rzym: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Fundacja Jana Pawła II. Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej, 1994, s. 249–269.
- Bibliografia prac o Stanisławie Vincenzie: 1921–2001. Oprac. Piotr Nowaczyński. W: Vincenz i krytycy. Antologia tekstów. Wybór, wstęp i opracowanie Piotr Nowaczyński. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2003, s. 397–431.
- Bibliografia prac o Stanisławie Vincenzie: 1921–2001. Oprac. Piotr Nowaczyński. W tegoż: Mądrość Vincenza. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2003, s. 203–260.
- E.G. [Ewa Głębicka]: Vincenz Stanisław 1888–1971. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. T. 8: Ste–V. Oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, 2003, s. 450–454.
- Mirosława Ołdakowska-Kuflowa: Stanisław Vincenz. Pisarz, humanista, orędownik zbliżenia narodów. Biografia. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2006, s. 391.
- E.G. [Ewa Głębicka]: Vincenz Stanisław. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. T. 10: Ż i uzupełnienia do tomów 1–9. Oprac. zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan. Warszawa: Fundacja Akademia Humanistyczna, Instytut Badań Literackich PAN, przy współpracy Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych Spółki Akcyjnej, 2007, s. 812–814.
- Stanìslav Vìncenz: materìali do bìblìografìï ukraïns’koû movoû. Bìblìografìû uklav Mikola Vasil’čuk. W: Vìncenzìana. Stattì, listi, fragmenti tvorìv. Za redakcìêû Mikoli Vasil’čuka. Kolomiâ: Vidavničo-polìgrafìčne tovaristvo „Vìk”, 2008, s. 306–313.
II. Wybór najważniejszych wykorzystanych bibliografii:
- Przewodnik Bibliograficzny.
- Bibliografia Zawartości Czasopism.
- Polonica Zagraniczne.
- Polska Bibliografia Literacka.
Szczegółowym wykazem wykorzystanych źródeł bibliograficznych i innych, drukowanych i elektronicznych, dysponują opracowujący bibliografię.
Oznaczenia w bibliografii:
- Opisy bibliograficzne sporządzone z autopsji są oznaczone tłem błękitnym.
- Opisy bibliograficzne zaczerpnięte z innych źródeł są oznaczone tłem białym.
- W opisach bibliograficznych o niepewnym statusie oraz przy innych elementach, które z różnych przyczyn mogą być niepewne, niekompletne, błędne, wymagające potencjalnej korekty i sprawdzenia z autopsji, umieszczono pytajnik w nawiasie okrągłym.
- Niektóre opisy bibliograficzne zaczerpnięte z innych źródeł bibliograficznych zostały poprawione, uzupełnione lub dostosowane do wzoru przyjętego w niniejszej bibliografii.
- Niektóre opisy bibliograficzne (np. cykl Rozmowy ze Stanisławem Vincenzem – dwustronna korespondencja Stanisława Vincenza z innymi adresatami) ze względu na swój charakter zostały umieszczone w bibliografii zarówno podmiotowej, jak i przedmiotowej.
Opis poszczególnych pól w bibliografii:
- Typ dokumentu.
Podział na różne typy dokumentów w bibliografii opiera się na kryterium formalnym:
- książka (pa) – praca autorska (książka jednego, dwóch lub trzech autorów traktowana jako całość lub jej fragment)
- książka (pz) – praca zbiorowa (książka pod redakcją, antologia, wybór prac itp.)
- artykuł (awc) – artykuł w wydawnictwie ciągłym (w czasopiśmie, prasie itp.)
- rozdział (rpa) – rozdział w pracy autorskiej
- rozdział (rpz) – rozdział w pracy zbiorowej
- część książki
- część rozdziału
- czasopismo
- recenzja
- nota
- sprostowanie
- polemika
- przedmowa / wstęp / słowo wstępne itp.
- posłowie
- korespondencja – pojedynczy list, wybór lub kolekcja listów zamieszczonych w dowolnym typie dokumentu, zbiór listów w formie książki itp.
- wiersz
- przekład
- hasło – zamieszczone w encyklopedii, leksykonie, słowniku, bibliografii itp.
- rozmowa
- bibliografia / zestawienie bibliograficzne
- sprawozdanie
- komunikat
- zapowiedź / subskrypcja
- nekrolog
- katalog wystawy
- odbitka
- film
- audycja radiowa
- praca: licencjacka, magisterska, doktorska
- konferencja/sesja
- referat
- odczyt
- varia – dokumenty niemieszczące się w wyżej wymienionych typach, bliżej nieokreślone, trudne w klasyfikacji, często takie, które zostały ujęte w bibliografii, ale nie zostały opisane z autopsji; wśród nich krótkie teksty prasowe.
- Autorzy.
W pole autora lub autorów dokumentu wpisywano nazwiska, imiona, inicjały, pseudonimy, akronimy itp. w formie widniejącej w dokumencie. W miarę możliwości starano się rozszyfrować pseudonimy, wymieniając w nawiasach kwadratowych właściwe imię i nazwisko autora. W wypadku imion i nazwisk pisanych cyrylicą podawano je najpierw w transliteracji, a następnie – w nawiasach kwadratowych – w transkrypcji. Jeśli dany dokument nie był w żaden sposób sygnowany, ale można było określić jego autorstwo, nazwisko i imię autora umieszczano w nawiasie kwadratowym.
- Tytuł. Podtytuł.
Tytuły od podtytułów zostały oddzielone kropką, o ile w zapisie oryginalnym nie widniały inne znaki interpunkcyjne. W nawiasach kwadratowych umieszczono te elementy, które nie występują w oryginalnych zapisach tytułów i podtytułów. W wypadku tytułów pisanych cyrylicą w opisach bibliograficznych sporządzanych z autopsji lub ze źródła zapisanego w języku oryginalnym zastosowano transliterację, natomiast w opisach bibliograficznych pochodzących z innych źródeł przyjęto zapis zastosowany w danym źródle bibliograficznym. W wypadku przekładów w nawiasach kwadratowych starano się podawać tytuł i podtytuł dokumentu w języku oryginalnym. W wypadku niektórych typów dokumentów (np. artykuł, rozmowa) w polu tytułu i podtytułu umieszczano również imię i nazwisko tłumacza, opracowującego lub przeprowadzającego rozmowę.
- Pole opisu i adresu bibliograficznego / źródło.
W polu tym, w zależności od typu dokumentu, umieszczano: tytuły i podtytuły czasopism, tytuły i podtytuły książek, miejsca wydania, wydawców, roczniki lub lata wydania, numerację tomów, zeszytów, daty dzienne (w wypadku wydawnictw prasowych), zakres lub liczbę stron, a także redaktorów, tłumaczy i opracowujących (w wypadku książek).
- Rok.
W polu tym podawano rok wydania dokumentu. W wypadku czasopism, które ukazywały się w innych latach niż te widniejące przy numeracji ciągłej na ich stronach tytułowych, w nawiasach kwadratowych umieszczano także faktyczną datę wydania.
- Język dokumentu.
W polu tym wpisywano język dokumentu, w jakim został on opublikowany.
- Adnotacje.
Pole to przeznaczone było do różnego rodzaju adnotacji dotyczących treści, zawartości i specyfiki dokumentu.
- Uwagi wydawnicze.
Pole to przeznaczono na adnotacje odnoszące się do specyfiki wydania oraz do informacji o zmienionych wersjach tekstu, o pierwodrukach i przedrukach. Te ostatnie umieszczano tylko w tych wypadkach, gdy znajdowały się przy tekście przedruku.
- Dokument recenzowany.
W polu tym umieszczano opis bibliograficzny recenzowanej książki.
- Hasła osobowe (autorzy, redaktorzy, opracowujący, tłumacze, współtwórcy).
W polu tym podawano nazwiska i imiona w ujednoliconej formie, niezależnie od tego, w jakiej widniały one w dokumencie oryginalnym. Uwzględniano tu zazwyczaj wszystkich współtwórców danego dokumentu, m.in. autorów, redaktorów, opracowujących, tłumaczy.
- Wersja elektroniczna.
Pole wypełniane w wypadku gdy dokument był dostępny online.
W tym miejscu należą się szczególne podziękowania dla Piotra Nowaczyńskiego – za możliwość włączenia przygotowanych przez niego bibliografii prac o Stanisławie Vincenzie do bazy opisów bibliograficznych – oraz słowa wdzięczności dla wszystkich autorów pozostałych bibliografii i zestawień bibliograficznych dotyczących życia i twórczości mistrza z Bystrzeca.
Bibliografia Vincenza ma charakter otwarty, jej początek sięga roku 1914 (tj. roku debiutu literackiego oraz obrony dysertacji doktorskiej pisarza). Wymaga ona stałej aktualizacji: poszerzenia o nowe pozycje oraz korygowania tych elementów, które mogą być niekompletne lub błędne. Tym samym zwracamy się do badaczy i miłośników twórczości Vincenza z prośbą o informowanie o wszelkich typach dokumentów dotyczących jego osoby dotychczas nieujętych w bibliografii lub o tym, które z już w niej zawartych wymagają korekty. Aby to uczynić, należy przesłać wypełniony formularz zgłoszeniowy pozycji bibliograficznej na adres: projekt.vincenz@gmail.com. O ile istnieje taka możliwość, oprócz owego formularza prosimy również o załączanie całych dokumentów w formie zdigitalizowanej (skanów lub fotografii cyfrowych, najlepiej w formatach JPG albo PDF). Można się w ten sposób przyczynić do zwiększenia kompletności i poprawności bibliografii Stanisława Vincenza.
Opracował Michał Kaczmarek